PODZIAŁ MAJĄTKU
Jeżeli trwa ustawowa wspólność majątkowa, żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie można wtedy również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie danemu z małżonków w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Podział majątku staje się możliwy z chwilą ustania wspólności majątkowej.
Wspólność majątkowa małżeńska może ustać z następujących przyczyn:
- zawarcie przez małżonków umowy o rozdzielność majątkową,
- ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd,
- ubezwłasnowolnienie jednego z małżonków,
- ogłoszenie upadłości w stosunku do jednego z małżonków,
- orzeczenie separacji przez sąd.
- orzeczenie rozwodu przez sąd,
- śmierć jednego z małżonków albo obojga małżonków,
- unieważnienie małżeństwa przez sąd.
Majątek wspólny tworzą przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe niewchodzące do majątku wspólnego stanowią majątek osobistego każdego z małżonków. Co do zasady małżonkowie mają równy udział w majątku wspólnym. Lecz z ważnych powodów każdy z nich może żądać, aby ustalenie wielkości udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania tego majątku (art. 43 KRO).
Podziału majątku można dokonać przed sądem (okręgowym – w trakcie rozwodu lub rejonowym – po uprawomocnieniu się wyroku orzekającego rozwód) albo w drodze umowy. W sytuacji, gdy w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość, umowa o podział majątku musi zostać zawarta przed notariuszem.
Żądając podziału majątku wspólnego, można domagać się np.:
- ustalenia, że dana rzecz lub prawo wchodzi lub nie wchodzi w skład majątku wspólnego,
- zwrotu wydatków, nakładów i innych świadczeń z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego i odwrotnie,
- podziału nieruchomości w określony sposób, jeżeli wchodzi ona w skład majątku wspólnego.
Opłata sądowa od wniosku o podział majątku po ustaniu wspólności małżeńskiej jest stała i wynosi 1000 zł. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału majątku, pobiera się opłatę w wysokości 300 zł.